Historia Miejskiego Zakładu Komunikacji w Jarosławiu
Uchwałą Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w marcu 1972 roku powołano Miejską Komunikację Samochodową w Jarosławiu jako jeden z Zakładów Miejskiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej. Utworzenie Zakładu Komunikacji Miejskiej było konieczne ze względu na to, że miasto położone jest na dość rozległym terenie. Na jego obrzeżach powstawały nowe zakłady przemysłowe; dziewiarski "Jarlan", Huta Szkła Opakowaniowego, które wymagały dużej ilości rąk do pracy.
Lecz nie tylko rozwój zakładów przemysłowych, ale i ogólny wzrost liczby mieszkańców miasta, powstawanie nowych osiedli mieszkaniowych, było istotnym bodźcem do uruchomienia komunikacji miejskiej. W tej sytuacji należało stworzyć usługi przewozowe przez połączenie ośrodków podmiejskich z centrum miasta i zakładami przemysłowymi.
Uruchomienie połączeń komunikacyjnych z miejscowościami podmiejskimi oprócz przewozu siły roboczej do zakładów pracy przyczyniło się do przybliżenia zaplecza ogrodniczo-rolniczego do miasta i większej jego integracji z terenem. Zakłady przemysłowe oraz inne zakłady pracy, handel, administracja w chwili uruchomienia komunikacji zatrudniały 9500 pracowników, zaś do szkół różnego typu uczęszczało 2800 młodzieży.
Przy opracowywaniu sieci linii komunikacyjnych brano pod uwagę lokalizację zakładów pracy, szkół, osiedli oraz uwzględniono materiały opracowane przez zakłady pracy, dotyczące ilości zatrudnionych i miejsc ich zamieszkania.
Z uwagi na konieczność zaspokojenia najpilniejszych potrzeb przewozowych, biorąc również pod uwagę stan techniczny ulic i dróg w listopadzie 1972 r. przydzielono zakładowi pierwsze autobusy.
Organizując zakład, Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej nie posiadało odpowiedniego zaplecza technicznego ani doświadczonej kadry.
Zaplecze komunikacji miejskiej w Jarosławiu stanowiła prowizoryczna zajezdnia, która mieściła się przy ulicy Mariana Buczka. Była ona obiektem zastępczym, została ulokowana w pomieszczeniach po byłej gazowni. Na tym samym terenie znajdowało się również zaplecze techniczne Oddziału Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Jarosławiu.
W skład prowizorycznej zajezdni wchodził:
1) warsztat naprawczy z dwoma stanowiskami kanałowymi i jednym bez kanałowym,
2) stacja paliw z jednym dystrybutorem i zbiornikiem na 11 tyś. litrów,
3) plac postojowy na 12 autobusów.
Zakład dysponował autobusami marki "San" H-100.
Największą bolączką zakładu był brak pracowników zwłaszcza wykwalifikowanych. Trudności przejawiały się nie tylko w pozyskaniu nowych pracowników, lecz także dużej rotacji kadr.
Z roku na rok wzrastało zapotrzebowanie na usługi przewozowe miejskiej komunikacji, wzrastała ilość przewiezionych pasażerów i ilość przejechanych przez autobusy kilometrów. W perspektywicznym rozwoju przewidziano wzrost stanu liczbowego ludności miasta, rozbudowę zakładów, dlatego też na odcinku dalszej poprawy działalności miejskiej komunikacji zaplanowano wzrost liczby autobusów i linii, co przyczyniłoby się do polepszenia warunków jazdy pasażerów.
W początkowym okresie mieszkańcy samego miasta Jarosławia w zasadzie nie mieli większych możliwości korzystania z komunikacji miejskiej, ponieważ autobusy przyjeżdżające z terenów podmiejskich były przepełnione, a wszystkie linie przebiegały przez miasto w relacji wieś - wieś.
Układ sieci autobusowych skierowany był głównie w kierunku nowo powstałych zakładów, które większą część siły roboczej czerpały z okolicznych wsi.
I tak z Ożańska biegła linia 13, z Pełkiń linia 2, 10, z Tywoni linia 6, z Cieszacina linia 7, 15, 16, z Pawłosiowa linia l, z Jankowic linia 3, z Kidałowic linia 4, z Szówska linia 3, 4, 5, z Makowiska linia 12, z Surochowa linia 8, 11, z Tuczemp linia l, 6.Jak widzimy dotychczas komunikacja miejska zamiast pełnienia usług przewozowych na terenie miasta koncentrowała się na dowozie pasażerów z miejscowości podmiejskich i dalszych.
W związku z tą sytuacją zachodziła potrzeba uruchomienia dodatkowej linii miejskiej łączącej dzielnice przemysłowo - handlowe z centrum miasta i nowymi dzielnicami mieszkaniowymi.
Poważne trudności w sprawnym działaniu komunikacji miejskiej sprawiał zły stan nawierzchni dróg na trasach podmiejskich. Z tego powodu występują częste awarie autobusów, powoduje to konieczność prowadzenia dodatkowych nieprzewidzianych napraw.
Od 1 stycznia 1976 roku zakład wszedł w skład Oddziału Komunikacji Miejskiej w Przemyślu, która była jednym z zakładów WPGKiM Przemyśl, w okresie późniejszym wyodrębniono WPKM Przemyśl jako samodzielny zakład.
W tym czasie rozwój i sprawne funkcjonowanie komunikacji miejskiej w Jarosławiu hamuje brak odpowiedniego zaplecza technicznego. Z tych względów podjęte zostały starania o budowę nowej zajezdni. W planach przewidziano zajezdnię dla 60 autobusów z pełnym zapleczem technicznym, magazynami, stację paliw oraz zapleczem socjalnym. Pierwszy etap inwestycji został zrealizowany zgodnie z założeniami, przystąpiono do realizacji drugiego etapu, wybudowano budynek zaplecza technicznego, na tym etapie budowa została przerwana z powodu braku środków finansowych.1 lipca 1990 roku nastąpił podział Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Komunikacji w Przemyślu na dwa przedsiębiorstwa.
Zakład powołany uchwałą nr 111/XVII/91 z dnia 26 lipca 1991 r. zostaje skomunalizowany i od tej pory funkcjonuje jako zakład budżetowy Urzędu Miasta Jarosławia.
W okresie przemian jakie miały miejsce w ostatnich latach komunikacja miejska w Jarosławiu dostosowywała połączenia dzielnic miasta i gmin bezpośrednio sąsiadujących z miastem, aby w miarę posiadanego taboru i środków finansowych zabezpieczyć sprawną komunikacji pasażerską z odpowiednią częstotliwością kursowania.
Układ ulic miasta cechuje duża ciasnota i mała przepustowość, szczególnie drogę krajową Nr 4, ma to zasadniczy wpływ na możliwości usprawnienia funkcjonowania komunikacji miejskiej.
Szybki rozwój motoryzacji indywidualnej w naszym mieście i powiecie sprawia pojawienie się coraz większych zatorów, powodujących dodatkowo utrudnienia w ruchu drogowym prowadząc do paraliżu transportowego.
Usprawnienie komunikacji poprzez uprzywilejowanie ruchu autobusów miejskich jest wyborem wynikającym między innymi z tego, że w porównaniu z komunikacją indywidualną przewóz pasażerów w komunikacji zbiorowej jest tańszy, wymaga mniejszego zużycia energii, powoduje znaczne zmniejszenie zanieczyszczenia środowiska.
Należy tutaj zaznaczyć, że zakłady komunikacji miejskiej nie są zakładami nastawionymi na osiąganie zysku, lecz na zaspokajanie społecznych potrzeb.
W latach 90tych Gminy Jarosław, Pawłosiów, Chłopice ,Wiązownica oraz Urząd Miasta Jarosławia posiadały podpisane porozumienia na podstawie których MZK Jarosław prowadził komunikację we wszystkich ościennych miejscowościach.
W roku 1995 zakład posiadał 33 autobusy, z czego na liniach w ciągu dnia pracowało 25. Zatrudnionych było 104 osób.
Wykonano 1.531 tyś kilometrów i przewieziono w ciągu roku 8.600 tyś pasażerów.
Po 1995 roku na rynku pojawili się przewoźnicy prywatni, którzy tworzyli podobne linie komunikacyjne, przez co ilość przewożonych pasażerów gwałtownie zmalała.
Gminy zaczęły powoli rezygnować z zawartych porozumień i korzystać z usług przewoźników prywatnych. Taka sytuacja doprowadziła do przymusowych likwidacji niektórych linii.
W roku 2000 zakład posiadał 32 autobusy z czego dziennie na liniach pracowało 24 auta.
Wykonano 1.518 tyś kilometrów i przewieziono 3.161 tys. pasażerów. W zakładzie pracowało 109 osób.
W roku 2005 MZK Jarosław posiadał 29 autobusów z czego na liniach dziennie pracowało 22 autobusy. Wykonano 1.129 tys. kilometrów i przewieziono 2.372 tyś pasażerów. Zatrudnionych było 92 osób.
W roku 2007 MZK przekształcił się z zakładu budżetowego w spółkę z o.o. ze 100% udziałem Gminy miejskiej Jarosław. Od grudnia 2007 roku pełna nazwa zakładu to Miejski Zakład Komunikacji Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Jarosławiu.
W roku 2010 MZK Sp.z o.o. w Jarosławiu złożyła wniosek o dofinansowanie projektu w ramach konkursu ogłoszonego przez Urząd Marszałkowski na zakup nowych autobusów. Po pozytywnej ocenie merytorycznej wniosek został zaakceptowany do dofinansowania.
Umowa pomiędzy Urzędem Marszałkowskim a MZK Sp. z o.o. w Jarosławiu została podpisana w 2010r.W wyniku tej umowy projekt uzyskał dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego w wysokości 3mln 922tyś. zł. Stanowiącą 85% wartości brutto.
Pozostałe wydatki pokryła spółka z własnych środków inwestycyjnych.
W wyniku przeprowadzonego postępowania przetargowego dostawcą 10 nowych autobusów została firma SOR Libchavy spol. s r.o. (Czechy).Autobusy od długości 9,5 m., posiadają 28 miejsc siedzących i 46 stojących.
Napędzane są nowoczesnymi silnikami firmy Iveco o poj. 5880 cm3 i mocy 185kW połączonymi z 6-biegowymi półautomatycznymi skrzyniami biegów AS-tronic. Każda skrzynia posiada zintegrowany retarder hydrauliczny. Silniki te są przyjazne dla środowiska gdyż posiadają normę czystości spalin EURO 5.W pojazdach tych zadbano również o komfort i bezpieczeństwo pasażerów. Na wyposażeniu znajdują się takie układy jak ABS, ASR. Wsiadanie do autobusów, oprócz niskiej podłogi ułatwia również funkcja tzw. przyklęku pozwalająca na obniżenie jego prawego boku, po zatrzymaniu się na przystanku. Dla wózków inwalidzkich w środkowych drzwiach zastosowano rozkładaną ręcznie platformę wjazdową. Autobusy posiadają również po jednym miejscu dla wózka inwalidzkiego i wózka dziecięcego.
Na koniec 2010 roku zakład posiadał 29 autobusów (10nowych). Wykonano 458tyś. kilometrów i przewieziono 886 tys. pasażerów. W zakładzie pracowało wtedy 65 osób.
Rok 2015 jest piątym rokiem realizacji zadań wynikających z projektu RPO. Zakład posiada 13 autobusów. Wykonano 509tyś. kilometrów i przewieziono 1.026tyś. Pasażerów. Zatrudnionych było 47 osób.